Speurneus
Zowel katten als honden hebben een veel sterker reukvermogen dan de mens. De hond is hierbij de absolute winnaar, waarbij naast rasverschillen en leeftijd in het algemeen ook geldt dat hoe langer de snuit is, des te beter deze kan ruiken. Toch hebben onze lieve huisdieren soms ook hulp nodig van onze ‘speurneus’, aangezien zij zelf ook regelmatig verbergen wat wij aan de buitenkant niet kunnen zien.
Afgelopen week was nou typisch zo’n voorbeeld. De kat van onze collega had geen klachten maar is inmiddels al 14 jaar oud, dus leek het haar zinvol om via bloedonderzoek een screening te doen om zo een indruk te krijgen van haar actuele gezondheidsstatus.
We kennen dit soort ‘health checks’ natuurlijk ook vanuit de humane gezondheidszorg. Een simpel praktijkvoorbeeld hiervan zijn gebitsfoto’s die tandartsen bij ons maken om de tand- en kieswortels te kunnen beoordelen. De wortels zijn immers niet aan de buitenkant te zien, terwijl deze een belangrijke reden kunnen zijn van tandproblemen. Andere bekende preventieve controles zijn bijvoorbeeld de bevolkingsonderzoeken naar borstkanker, baarmoederhalskanker en darmkanker. Ook wordt er steeds meer waarde gehecht aan de prostaatwaarde (PSA) bij mannen. Al dit soort onderzoeken hebben als doel om tijdig ziektes en problemen op te sporen en zo in een vroeg stadium de behandelkansen en prognose te vergroten. Voorkomen is immers beter dan genezen en bij onze huisdieren is dit niet anders. Sterker nog; aangezien zij ons niets kunnen vertellen en instinctief meester zijn in het verbergen van problemen, zullen wij regelmatig beroep moeten doen op aanvullende diagnostiek.
Bloedonderzoek is hier een voorbeeld van, en zeker vanaf een bepaalde leeftijd is het zinvol om een individuele normaalwaarde te hebben om bij toekomstige ziekte goed de verschillen te kunnen herkennen. Onze collega hoopte via bloedonderzoek ook zo’n normaalbeeld vast te leggen, maar ontdekte bij haar kat toch redelijk onverwachts een verhoogde schildklierwaarde. Dit duidt bij katten altijd op een te snel werkende schildklier en dit komt veel voor bij katten vanaf 10 jaar leeftijd. Onbehandeld is dit een erg gevaarlijke ziekte met risico op hoge bloeddruk, hartfalen en allerlei orgaanschade. Alle katten behouden een normale of zelfs toegenomen eetlust en dat maakt het aan de buitenkant voor eigenaren dan ook zo verraderlijk en lastig om te signaleren. Bij tijdige herkenning is dit echter een uitstekend behandelbare aandoening met een goede prognose en normale levensverwachting. Een goed staaltje speurwerk van onze paraveterinair, want haar kat kan nu gelukkig op tijd starten met de behandeling.
Verborgen problemen zien we gewoon echt heel veel bij onze huisdieren. Een nierfunctie die achteruitgaat, een bloeddruk die stijgt, een bult in de buik, een hartklep die begint te lekken…
Allerlei voorbeelden die bij een tijdige herkenning veel beter behandeld kunnen worden, dan dat we wachten op klachten en achter de feiten aanlopen om de schade te herstellen.
Niet zo heel lang geleden nog, tijdens een gebitsreiniging van een hond, heeft het ons wederom weer doen verbazen hoe zinvol het kan zijn om verder te kijken dan je neus lang is. Tandsteen en tandplak wordt veel gezien bij onze huisdieren. Echter, wat zich daaronder afspeelt wordt helaas nog erg vaak onderschat en in sommige gevallen lopen dieren hierdoor onnodig langer door met pijnklachten zonder dat ze dit duidelijk laten merken. Zoals u op onderstaande foto ziet, lijkt hier op het eerste gezicht niets aan de hand met dit gereinigde gebit. Ook bij het eetgedrag van deze hond viel niets op.
Toch merkten we tijdens behandeling van dit gebit een smalle holte (‘pocket’) tussen de kiezen die hierboven staan afgebeeld. Omdat de eigenaar ook graag een zorgvuldig overzicht wilde, hebben we een röntgenfoto van de kaak gemaakt. Hierop zagen we een gat met behoorlijke botaantasting rondom een van de kieswortels. Daar zat dus stiekem een vervelende ontsteking verstopt en dit speurwerk leidde ertoe dat deze wegrottende kies er vervolgens is uitgehaald. De kaakfoto van deze slechte kies vonden we zo illustratief dat we deze ook hieronder hebben geplaatst: je ziet het aan de buitenkant gewoon écht niet!
Huisdieren spelen tegenwoordig zo’n ontzettend belangrijke rol in ons leven en daar wilt u in goede kwaliteit dan ook zo lang mogelijk van kunnen genieten. Een jaarlijkse gezondheidscontrole bij de dierenarts helpt ontzettend om dit bij te houden. Bloedonderzoek, gebitsfoto’s, maar ook urineonderzoek en bloeddrukmetingen zijn voorbeelden van aanvullende screeningsmethodes die naar wens ook preventief kunnen worden ingezet om tijdig problemen te herkennen. De verhalen van hierboven zijn slechts enkele voorbeelden van het speurwerk wat soms nodig is om uw dier optimaal te kunnen begeleiden.
Voor alle mensen die ook een beetje meer een speurneus hebben (hier geldt niet “hoe langer de snuit…”), zult u zien dat dit echt bijdraagt naar het streven van een duurzaam samenzijn in goede gezondheid met uw lieve viervoeter.